O tym, jak prawdopodobnie wyglądała akcja ukrycia przedmiotów opowiedział nam pasjonat historii i odkrywca, Łukasz Kazek. Brał on udział w otwarciu tajemniczych skrzyń.
- Myślę, że byli to ludzie przynajmniej z całej tej ulicy. Oczywiście nie wszyscy, ale być może się w jakiś sposób przyjaźnili i stwierdzili wszyscy razem, że trzeba zrobić wspólny depozyt. Wybrali piwnicę , która była dla nich w tamtym czasie najbardziej bezpieczna, odizolowana. Było to właśnie na ulicy Kuracyjnej. - mówi pasjonat historii i odkrywca, Łukasz Kazek.
Przeczytaj też: Unikatowa bielizna i portret Hitlera
Większość depozytu, to ubrania i porcelana. Dziś może nam się wydawać to absurdalne, że ludzie tak skrzętnie ukryli przedmioty codziennego użytku.
- Trzeba pamiętać, że były w tamtym czasie ogromnie wartościowe. Nie było takich sieciówek, jak dzisiaj, gdzie można za 15 zł kupić koszulki. W tamtym czasie, kupienie jakiejkolwiek marynarki, dobrego rodzaju spodni czy płaszcza, to było naprawdę kilka dniówek – ciężkiej pracy w kopalni, hucie czy przy wyrębie lasu. Proszę pamiętać, że były wartościowe. - mówi pasjonat historii i odkrywca, Łukasz Kazek.
Od samego początku miastu zależy na tym, by porcelana trafiła do wałbrzyskiego muzeum.
- Jakikolwiek zestaw porcelany, to były naprawdę duże pieniądze. Złote obrączki sklejone ze sobą, jakby ktoś chciał, by się nigdy nie rozkleiły. Były bransolety, cała zastawa sztućców srebrnych. To był naprawdę wartościowe rzeczy. Od razu było widać, że to była klasa robotnicza. Nie była to magnateria. Nie było pereł, naszyjników, drogich kamieni, kolii. Takich rzeczy nie było. Była piękna złota broszka. Być może ona przechodziła z babci na matkę, a potem na córkę. Tak to wyglądało. - mówi pasjonat historii i odkrywca, Łukasz Kazek.
Nie jest to pierwszy depozyt odkryty w naszym regionie. Dlaczego Niemcy chowali swój dobytek?
- Dlaczego zadali sobie tyle trudu? Scenariusz zawsze jest ten sam. Najpierw myśleli, że zostaną... Myśleli, że przetoczy się walec wojenny. Rabunki, gwałty Rosjan się uciszą i wróci normalne życie, jak po każdej wojnie. Kiedy dowiedzieli się wiosną 1946 roku, że będą musieli opuścić swoje domy i nie wiadomo kiedy wrócą - zaczęła się organizacja takich schowków. - mówi pasjonat historii i odkrywca, Łukasz Kazek.
Jedną z najciekawszych kwestii w sprawie "wałbrzyskiego skarbu" jest historia mieszkańców, którzy go schowali. Jeden z nich z pewnością był mocno zaangażowany w politykę Trzeciej Rzeszy.
- Był tam człowiek, który nazywał się Adolf Stenzel i był członkiem NSDAP – oddelegowanym na kierunek wschodni. Tereny podbite przez Trzecią Rzeszę na wschodzie. Być może Polskę, a być może Białoruś i Ukrainę albo część Rosji, którą okupowali. Tym akurat interesuje się IPN i on te materiały zabezpieczał. - mówi pasjonat historii i odkrywca, Łukasz Kazek.
Wśród rzeczy należących do mieszkańca kamienicy przy ul. Kuracyjnej znaleziono propagandowe gazety.
- Był szmatławiec nazistowski Völkischer Beobachter (Obserwator Ludowy). Główny trybun NSDAP, piewca antysemityzmu, nazizmu i wszelakich innych plag. Co ciekawe, ta gazeta była z 1943 roku. Była informacja, że pod Stalingradem jest ponad 40 000 rannych żołnierzy. Oczywiście nie było informacji, że to jest koniec i są w kotle i cała armia przestanie istnieć. Był portret Hitlera, bo w każdym niemieckim domu, instytucji, parafii to był obowiązek. Najbardziej zdziwiony jestem jedną rzeczą, że ktoś jeszcze tego Hitlera wziął i włożył do schowka. To przez niego musieli to wszystko chować i opuścić swoje domy. - mówi pasjonat historii i odkrywca, Łukasz Kazek.
- To on doprowadził do ruiny państwo niemieckie. Doprowadził do tego, że spadały na nich bomby, że rosyjscy żołnierze gwałcili ich córki i matki. Ktoś jeszcze tego Hitlera schował, to musiał być oddany fanatyk. W drugiej skrzyni był album o Hitlerze (jego osobistego fotografa). W trzeciej był gazety nazistowskie z osobistą korespondencją Stenzela, który był w SS. Tym już się interesuje Instytut Pamięci Narodowej. Oni będą sprawdzali, czy ta postać nie wiązała się z pacyfikacjami i likwidacją gett czy z jakimkolwiek ludobójstwem. Jeśli był to zbrodniarz, to powinni go szukać. - mówi pasjonat historii i odkrywca, Łukasz Kazek.
red
foto: WTV
redakcja@walbrzych24.com
foto: WTV
redakcja@walbrzych24.com