Opowiedz o czerwonych flagach sygnalizujących niebezpieczeństwo
Wiadomości SMS, e-maile, połączenia telefoniczne czy próby kontaktu przez media społecznościowe, które przez wiele młodych osób są ignorowane i od razu wrzucane do szufladki „SPAM” mogą wzbudzić zainteresowanie niczego niepodejrzewających starszych osób. Konsekwencje zastosowania się do instrukcji oszustów – przesłania pieniędzy na podany adres, kliknięcie linku lub podanie danych osobowych, mogą być fatalne w skutkach.
Warto uczulić rodziców na najczęściej spotykane oszustwa i próby wyłudzeń, które są kierowane w stronę seniorów. Poniżej przedstawiamy te, które nadal występują najczęściej i są uważane za najbardziej podstępne:
- Telefony od banków i innych instytucji z prośbą o podanie danych osobowych – opowiedz rodzicom o tym, że ani banki, ani inne instytucje (ZUS, policja, Urząd Skarbowy i inne) nigdy nie będą dzwonić do swoich klientów z żądaniem podania danych osobowych lub innych wrażliwych informacji (hasła do konta bankowego, kodu BLIK, nazwiska panieńskiego matki itp.). Uprzedź bliskie Ci osoby starsze, że jeśli otrzymają taki telefon, powinni natychmiast się rozłączyć i spróbować zadzwonić ponownie pod numer banku lub instytucji, podany np. w listach przesyłanych pocztą, lub znaleźć taki numer na stronie www. Warto zadzwonić na oficjalny numer i poinformować pracownika banku o próbie oszustwa.
- Prośby o przelanie pieniędzy – nie brakuje oszustów, którzy kontaktują się z seniorami, aby poinformować ich o otrzymanej nagrodzie, do której odebrania potrzebne jest wpłacenie zadatku lub przesyłce kurierskiej, która czeka na zapłatę. Powodów takiego przelewu może być więcej, często są one niezwykle krzywdzące – oszust może zadzwonić z informacją o wypadku osoby bliskiej i szybkiej konieczności opłaty za ratowanie życia lub adwokata. Poproś rodziców, aby w razie takiego telefonu rozłączyli się i natychmiast skontaktowali się z Tobą lub innym członkiem rodziny.
- E-maile i SMS-y z informacjami o wygraniu nagrody – seniorzy, którzy otrzymają wiadomość e-mail z atrakcyjnym tytułem, informującym ich o wygranej często czują się zaintrygowani. W treści wiadomości e-mail może widnieć link, w który należy kliknąć, aby odebrać nagrodę lub poznać więcej szczegółów. Kliknięcie linku może wiązać się z poważnymi konsekwencjami, na przykład zainstalowaniem w tle aplikacji śledzących lub pobraniem wirusów.
- Zaproszenia na udział w warsztatach lub niezobowiązujących spotkaniach – zapraszanie seniorów do udziału w darmowej prezentacji drogich i często niepotrzebnych produktów oraz namawianie ich do późniejszego zakupu na raty to proceder, który nadal ma się dobrze. Warto zachęcić rodziców do ignorowania takich zaproszeń i wyrobienia sobie nawyku automatycznego usuwania SMS-ów i e-maili z takimi zaproszeniami.
Przygotuj rodzicom bezpieczne środowisko online
Coraz więcej seniorów korzysta z Internetu, chociaż nadal służy im on głównie do uzyskiwania informacji i pozostawania w kontakcie. Wiele czyhających na nich niebezpieczeństw można zminimalizować, nie angażując zainteresowanych we wszystkie szczegóły.
Zadbaj o przygotowanie rodzicom bezpiecznego środowiska do ich aktywności online. Zaktualizuj system operacyjny, odśwież stare wersje aplikacji i rozszerzeń, zainstaluj oprogramowanie antywirusowe oraz włącz w tle VPN. Możesz także wytłumaczyć rodzicom, dlaczego to robisz. Objaśnij też szczegóły dotyczące użyteczności VPN: co to jest i jak chroni użytkownika sieci przed śledzeniem czy dostępem do podejrzanych stron. Sprawdź, czy na komputerze lub laptopie seniora nie zostało zainstalowane złośliwe oprogramowanie, lub trackery śledzące ich aktywność.
Zablokuj SPAM – połączenia telefoniczne i e-maile
W zależności od tego, jaki typ telefonu posiada Twój rodzic, jest wiele sposobów na zablokowanie spamerskich telefonów. Możesz rozpocząć od zablokowania wszelkich połączeń przychodzących z prefiksem z innego kraju lub znaleźć w sklepie z aplikacjami specjalne oprogramowanie do blokowania spamowych połączeń.
Przykładowe aplikacje, które warto sprawdzić to:
- Truecaller – ta aplikacja dostępna w App Store oraz Google Play posiada wiele funkcji, a jedną z najważniejszych jest filtrowanie spamu, identyfikowanie numerów telefonów i blokowanie spamu i oszustów. Numery można blokować nie tylko pojedynczo, ale także poprzez całe serie numerów.
- Czy odebrać? – aplikację można pobrać wyłącznie na telefony z Androidem. Posiada ona ogromną bazę danych numerów, które zostały zgłoszone przez społeczność za uciążliwe i niebezpieczne. Aplikacja może zarówno blokować niechciane połączenia, jak i wyłącznie o nich informować użytkownika telefonu.
- Orange Telefon – aplikacja antyspamowa, która jest dedykowana użytkownikom sieci Orange. Jej zadaniem jest blokowanie telefonów od telemarketerów i oszustów. Jest darmowa i bezpieczna.
Jeśli Twoi rodzice mimo wszystko rozpoczną rozmowę z potencjalnym oszustem i nie będą wiedzieli, jak skutecznie ją zakończyć, poinstruuj ich, że najlepszym sposobem jest po prostu pożegnanie się i wciśnięcie czerwonej słuchawki. Możesz także pokazać im, jak samodzielnie zablokować nękający ich numer.
Jeśli Twoi rodzice wyrażą na to zgodę, możesz przejrzeć przychodzące do nich wiadomości i upewnić się, czy nie otrzymują podejrzanie wyglądających e-maili. Wiele skrzynek umożliwia aktywowanie zaawansowanego filtrowania przed spamem i usuwanie z pola widzenia wiadomości zawierających słowa kluczowe lub po prostu wyglądających podejrzanie.
Powtarzaj rodzicom, jak ważna jest ochrona danych
Najważniejszą rzeczą, jaką możesz zrobić, aby ochronić swoich rodziców przed wszelkiego rodzaju oszustwami, jest namawianie ich do ochrony własnych danych i pokazywanie dobrych wzorców. Przypominaj im, jak ważne jest nieudostępnianie swojego numeru telefonu lub adresu e-mail w formularzach czy w mediach społecznościowych oraz sceptyczne podchodzenie do każdej próby kontaktu od nieznajomej osoby.
Pokazanie rodzicom kilku sztuczek, które mogą zastosować w życiu codziennym i nauczenie ich asertywności w radzeniu sobie z nieustępliwymi oszustwami, może pomóc im odzyskać poczucie sprawczości i wzmocnić pewność siebie.
Dodaj komentarz